ODLOMCI IZ DNEVNIKA BORISLAVA PEKIĆA
Sreda, 20. april 1983. godine (III nastavak)
O mom shvatanju Arkadije u Zlatnom runu
Kao i Eden, Arkadija je u prvom redu priroda, ali ne kao sredina, kao veštački vrt kojim se fingira neki lirski panteizam, već kao deo nas, nas koji smo nerazlučivi deo njen. To nije ni romantičarski povratak prirodi, tirolska koliba kraljice Marije Antoanete, već samosaznanje enozisa.
Arkadija je dakle jedan piktografski simbol. Arkadija je potom i apstraktni prostor konačne forme jednoga bića, kraj njenog očajničkog kruženja kroz oluke života u potrazi za Zlatnim runom. Istočnjačka nirvana, zapravo, bezobličnost i nematerijalnost koja je u literarnoj simbolici predstavljena Crnim konjem bez belege, jednom savršenom konačnom formom, dakle samim Zlatnim runom.
Najsavršenija forma je uostalom ona koja ne postoji. Ovo se stanje nepostojanja simboliše u samoj knjizi razlikom između prvobitne Arkadije na Peloponezu, kod mene na početku vremenskog ciklusa, a u Argu kompoziciono, dakle u sedmoj knjizi, koja je vidljiva, opipljiva, geografski locirana, zemaljska i stvarna, i konačne Arkadije u epilogu, koja se ne vidi, uostalom kao ni Crni konj koji njoj stremi, jer je ona u drugoj dimenziji, van postojanja.
Pošto je spajanje s prirodom moguće samo kroz telesnu smrt, a postizavanje savršene konačne forme moguće jedino u nepostojanju, Arkadija u kojoj nestaje Simeon Njegovan, alias Noemis, alias Crni konj bez belege, jeste smrt koja ne postoji.
No comments:
Post a Comment